Hüseyin Özkök – AJANSSPOR
Tam 12 yıl boyunca bilhassa spor dışı olaylarıyla dünyanın gündeminde olan Katar’daki FIFA 2022 Dünya Kupası pazar akşamı oynanan mükemmel final müsabakası ile birlikte sona erdi. Turnuvanın genelinden mutlu kalanlardan biriyim. Bilhassa küme kademesinin son maçlarında 32 ekipten 27’sinin birinci iki için bahtı bulunması ve ince averaj hesapları oynanan 16 maçın da heyecan içinde geçmesini sağladı.
İspanya örneği
Örneğin İspanya maçlar sırasında birinci ikiden aşağı düşse de sonunda ikinci olarak çıkmayı başardı. Elemeli cinslerde da zevkli ve çekişmeli maçlara şahit olduk. Final ise adeta pastanın üzerindeki krema üzere oldu ve kusursuz bir final ile bir Dünya Kupası’nı daha geride bıraktık.
Dünya Kupası’nda birinci defa 3 bayan hakem
FIFA mayıs ayında 6 konfederasyondan 36 hakem ve 69 yardımcı hakemin ismini açıkladı. Birinci kere 3 de bayan hakem turnuvaya çağırıldı. Fransa’dan Stephanie Frappart, Japonya’dan Yoshimi Yamashita ve Ruanda’dan Salima Mukansanga takıma dahil edilen isimlerdi. Bunun yanında Brezilya’dan Neuza Back, Meksika’dan Karen Diaz Medina, ve ABD’den Kathryn Nessbitt yardımcı hakem olarak turnuvada yer aldı.
Sadece Stephanie Frappart maç yönetti
Üç bayan hakemden sırf Stephanie Frappart’a Kosta Rika-Almanya maçında vazife verilirken Dünya Kupası’nda maç yöneten birinci bayan hakem oldu. Fransız hakemin yardımcıları ise Neuza Back ve Karen Diaz Medina oldular. Karşılaşmanın ofsayt AVAR vazifelisi de Kathryn Nessbitt idi.
Hakemlerin maç sayıları
Kupada FIFA Hakem Heyeti 36 hakemin 29’una maçlarda misyon verirken 7 hakem ise 4. Hakem olarak misyon yaptı. Hakemlerin maç sayıları şu biçimde ortaya çıktı…
Wilton Sampaio 4
Cesar Ramos 4
Szymon Marciniak 3
Daniele Orsato 3
Clement Turpin 3
Facundo Tello 3
Ivan Barton 3
İsmail Elfath 3
Antonio Mateu Lahoz 3
Michael Oliver 3
Fernando Rapallini 3
Daniel Siebert 2
Abdulrahman Al Jassim 2
Danny Makkelie 2
Raphael Claus 2
Alireza Faghani 2
Mustapha Gorbal 2
Victor Gomes 2
Abdullah Mohammed 2
Anthony Taylor 2
Jesus Valenzuela 2
Slavko Vincic 2
Stephanie Frappart 1
Chris Beat 1
Matthew Conger 1
Mario Escobar 1
Bakary Gassama 1
Matias Matonte-Cabrera 1
Janny Sikazwe 1
Said Martinez 9 defa 4. hakem
Kevin Ortega 9 sefer 4. hakem
Istvan Kovacs 8 defa 4. hakem
Yoshimi Yamashita 6 kere 4. hakem
Ma Ning 6 defa 4. Hakem
Maguette Ndiaye 6 kere 4. Hakem
Salima Mukansanga 3 defa 4. Hakem
Hakemlerin ücretleri
Dünya Kupası’nda görevlendirilen hakemlere FIFA tarafından ödenen giriş ve maç başı fiyatları ise şu halde oluştu…
Hakem: Giriş 70.000 dolar. Kümeler 3.000’er elemeli maçlar ve final 10.000’er dolar.
Yardımcı hakemler: Giriş 25.000 dolar. Kümeler 2.500’er elemeli maçlar ve final 5.000’er dolar
4. Hakem: Giriş 25.000 dolar. Kümeler 2.500’er elemeli maçlar ve final 5.000’er dolar
VAR: Giriş 25.000 dolar. Kümeler 3.000’er elemeli maçlar ve final 5.000’er dolar.
VAR’da gövde gösterisi
VAR teknolojisini şimdi yeniyken birinci defa 2018 Dünya Kupası’nda kullanan FIFA, VAR’da görevlendirmek üzere 24 hakem ismi açıkladı. Dünya futbolunun işvereni VAR odasında 7 kişilik bir takım ve Yarı Otomatik Ofsayt Teknolojisi ile adeta gövde gösterisi yaptı. Bir VAR ve biri ofsayttan sorumlu 3 AVAR ile 3 operatör alandaki hakemlere yardımcı oldular.
25 VAR müdahalesi
Turnuva boyunca toplamda 25 VAR müdahalesi oldu. ESPN’den Dale Johnsonn’ın hazırladığı listeye nazaran detaylar şu biçimde.
Müdahale sayısı: 25
Uymama: 2
Verilen gol: 6
İptal gol: 10
Penaltı: 10
İptal penaltı: 1 (ofsayt nedeniyle)
Tekrar penaltı: 1 (Kaleci ihlali)
Penaltı davetine uymama: 2
Ofsayt nedeniyle iptal gol: 8
Yanlış ofsayt sonrası verilen gol: 2
Japonya’nın İspanya’ya attığı gol!
VAR tarafından gol olduğuna hükmedilen en tartışmalı konum küme etabında oynanan Japonya-İspanya müsabakasında yaşandı. Japonya’nın bulduğu ikinci gol öncesinde topun çizginin gerisinden çevrilip çevrilmediği tüm dünyada uzun mühlet tartışıldı. Durumda yardımcı hakem atılan gol sonrası yerinde kaldı hakem ise golü vermedi. Fakat VAR’ın denetimini bekledi. VAR’dan gelen ikazın akabinde ise gol geçerlilik kazandı. FIFA daha sonra Twitter hesabından bir çizgi kamerası imajı yayınlayarak topun tamamının çıkmadığını ortaya koydu.
Daniel Siebert’in kritik kararı: Uruguay – Gana
Bir öteki enteresan karar ise Gana-Uruguay müsabakasında Alman hakem Daniel Siebert’in kendisini Uruguay lehine vermediği bir penaltı denetimi için monitöre çağıran Alman meslektaşı Bastian Dankert’in ikazına uymayıp kararında ısrar etmesiydi. Maç sonunda ise Uruguaylı oyuncuların tacizine uğrayan Siebert, büyük olasılıkla göstermediği kırmızı kartlar nedeniyle küme maçlarının akabinde ülkesine gönderildi. FIFA’nın maçın sonraki günü Uruguaylı 4 oyuncuyu disiplin konseyine sevk etmesi Alman hakemin neden gönderildiğini ortaya koydu.
VAR hakemi özür dilemiş!
Daniel Siebert daha sonra Almanya’da katıldığı bir televizyon programında kendisini monitöre çağıran Dankert’e Ganalı oyuncunun evvel topa dokunduğunu söylediğini Denkert’in de bunu görmediğini söyleyip kendisinden özür dilediğini ve kararında bu nedenle ısrar ettiğini söyleyerek olaya yeni bir boyut kazandırdı.
Antonio Mateu Lahoz’dan sarı kart rekoru
Turnuvanın en çok tartışılan hakemi ise tartışmasız biçimde İspanyol hakem Antonio Mateu Lahoz oldu. Lahoz, Hollanda ile Arjantin ortasında oynanan çeyrek final müsabakasında tam 17 sarı kart çıkarttı. Oyunculara çok büyük tolerans ile yaklaşan 45 yaşındaki hakem, FIFA’nın mümkün olduğunca kırmızı karttan kaçınma talimatını abartılı bir biçimde uygularken en az 2 kırmızı kartı atladı. Çok fazla sarı kart göstermesinin nedenlerinden biri de çeyrek final sonrası sarı kartların silinmesinin verdiği rahatlık ve yarı finale kırmızı kartla cezalı oyuncu göndermek istemediği yorumlarına yol açtı.
Kayıp vakit tartışmaları
FIFA Hakem Şurası Lideri Pierluigi Collina, Dünya Kupası öncesinde birden fazla kişinin dikkatinden kaçan bir açıklama yapmış ve gol sevinci dahil tüm kayıp vakti hesaplayıp maçları o biçimde tamamlayacaklarını bildirmişti. Turnuvanın başlamasıyla birlikte hem birinci devre hem de ikinci devrelerde 8-10-12 dakika uzatmalar tüm dünyadaki futbolseverleri şoke etti. Bunun üzerine Collina birebir açıklamayı tekrar yaptı. Turnuvanın sonuna gerçek ise muhtemelen gol sevinçleri ve oyuncuların yerde yatma mühletleri azalınca uzatma dakikaları da makul mühletlere indi.
Dünya Kupası’nda 4 kırmızı kart çıktı
2022 Dünya Kupası’nda biri direkt üçü ikinci sarıdan olmak üzere 4 kırmızı kart çıktı. Rusya’daki turnuvada da ikisi ikinci sarı ikisi direkt olmak üzere 4 kırmızı kart çıkmıştı. Hakemlerden en az kart gören kadro ise 1 sarı kart ile İngiltere oldu. Bununla birlikte İngilizler en centilmen ekip seçilerek FIFA Fair Play mükafatı aldı.
İlk defa 7 oyuncu değişikliği yapıldı
Arjantin ile Fransa ortasında oynanan final bir unsur de sahne oldu. Üst seviye bir turnuvada birinci sefer bir kadro 7 oyuncu değişikliği yaptı. IFAB’ın 90 dakikada 5 elemeli maçların uzatmalarında 1 ekstra oyuncu değişikliği hakkını vermesinin akabinde bu tertip ile birlikte baş sakatlığı geçiren oyuncular için ekstradan bir oyuncu değişikliği hakkı daha tanıması sonrasında Fransa bütün bu haklarını kullanarak dev finalde 7 oyuncu değişikliğine gitti.
